Rithöfundasamband Íslands

The Writers' Union of Iceland

Flokkasafn: Menntun og hugvísindi


höfundur

Degi barnabókarinnar fagnað

Smásagan Stjarnan í Óríon frumflutt fyrir alla
grunnskólanema landsins í stærstu sögustund ársins

Kynferðislegt áreitiÍ fyrramálið verður smásaga eftir Hildi Knútsdóttur frumflutt í öllum grunnskólum landsins kl. 9.10. Sagan verður samtímis flutt á Rás 1 svo að öll þjóðin getur lagt við hlustir.
Hildur skrifaði söguna Stjarnan í Óríon fyrir börn á aldrinum 6-16 ára í tilefni dags barnabókarinnar að beiðni IBBY á Íslandi, en þetta er í sjöunda sinn sem félagið fagnar deginum með þessum hætti. Hildur hlaut fyrr í vor Íslensku bókmenntaverðlaunin í flokki barna- og ungmennabóka fyrir nýjustu bók sína, Vetrarhörkur, en bækur hennar hafa fengið fjölda verðlauna og viðurkenninga. Stjarnan í Óríon fjallar um stúlkuna Þebu sem uppgötvar glænýja stjörnu á himinhvolfinu. Hildur segir um söguna:

„Alheimurinn er svo fáránlega stór og við vitum í rauninni svo rosalega lítið um hann. Við gleymum því stundum því við erum svo upptekin af okkar daglega amstri. Þessvegna langaði mig til að skrifa sögu um dularfulla stjörnu sem birtist skyndilega á himnum og möguleikann á því að við séum ekki ein í heiminum.“

Sagan verður lesin fyrir grunnskólabörn á öllum aldri og er verkefnið hluti af þeirri hugsjón félagsins að lestraráhugi og lestrarfærni fáist fyrst og fremst með því að færa ungum lesendum vandaðar og spennandi sögur. Dagur barnabókarinnar er sunnudaginn, 2. apríl, sem er fæðingardagur H.C. Andersen, en sagan er flutt 30. mars svo allir grunnskólanemar landsins geti hlustað á hana saman.
Mjög góð þátttaka hefur verið í sögustundinni undanfarin ár og skemmtileg stemning myndast um allt land. Við hvetjum fjölmiðla til þess að hafa samband við nærliggjandi grunnskóla og fá að fylgjast með – og hlusta í leiðinni á skemmtilega sögu!


höfundur

Sviðslistir í brennidepli – Framtíð leikritunar á Íslandi

Umræðukvöld um framtíð leikritunar á Íslandi í Gunnarshúsi, Dyngjuvegi 8,
mánudaginn 27. mars kl. 20.15.

Frummælendur:
Hrafnhildur Hagalín listrænn ráðunautur Borgarleikhússins
Símon Birgisson handrits- og sýningadramatúrg Þjóðleikhússins
Friðrik Friðriksson leikari og framkvæmdastjóri Tjarnarbíós
Bjarni Jónsson leikskáld

Hlín Agnarsdóttir rithöfundur og leikstjóri stjórnar umræðum

Hægt er að taka leið 14 nánast upp að dyrum á Gunnarshúsi.

Slide1


höfundur

ÁSKORUN TIL STJÓRNVALDA FRÁ RSÍ OG ÞOT VEGNA PISA

Rithöfundasamband Íslands og Bandalag þýðenda og túlka harma sorglegar niðurstöður PISA-prófanna þar sem lesskilningur hrapar enn meðal skólabarna og hratt dregur sundur milli pilta og stúlkna. Menn hafa borið fyrir sig áhrif frá ensku í gegnum tölvuleiki og annað efni ætlað börnum og unglingum sem þau hafa greiðan aðgang að. Það er þó ljóst að þessi áhrif væru sýnu minni ef mun meira væri til af þýddu og frumsömdu barnaefni fyrir alla miðla. Einnig hefur á undanförnum árum verið búið afar illa að skólabókasöfnum sem hafa víða verið í langvarandi svelti hjá fátækum sveitarfélögum. Stórauka þarf innkaup á lesefni fyrir börn og unglinga til skóla- og héraðsbókasafna.

Umfjöllun undanfarið um ástand læsis meðal skólabarna hefur varpað ljósi á það hve illa ráðamenn búa að íslenskum börnum og Menntamálastofnun er þar ekki undanskilin. Öflug útgáfa á þýddu og frumsömdu fræðslu- og kennsluefni fyrir börn og unglinga á öllum skólastigum er mikilvæg fyrir fámenna þjóð til að styrkja innlent fræðastarf og auðga íslenska tungu af hugtökum og íðorðum á öllum sviðum.

RSÍ og ÞOT skora á stjórnvöld að setja á fót margþætta neyðaráætlun foreldra, skólastofnana, félagasamtaka, fyrirtækja, menningarstofnana, sveitarfélaga og stjórnvalda með forsætisráðuneyti og forsetaembætti í fylkingarbrjósti. Í þessa neyðaráætlun þarf að leggja fjármagn sem er ekki táknrænt heldur raunverulegt og sýnilegt. Rithöfundasamband Íslands og Bandalag þýðenda og túlka telja að einungis með öflugu átaki og tafarlausum aðgerðum stjórnvalda sé hægt að sporna við þessari nöturlegu þróun og bjarga íslenskri tungu frá niðurlægingu og úreldingu sem óhjákvæmilega hlýtur að verða ef ekki er spyrnt við fótum. Við minnum á góðan árangur Norðmanna sem hafa sérstakan innkaupasjóð til að tryggja að allir íbúar hafi greiðan aðgang að nægu og fjölbreyttu nýju lesefni á bókasöfnum um allt land. Bækur þurfa ekki einasta að vera mun aðgengilegri fyrir börn og unglinga á skóla- og almenningsbókasöfnum með öflugri innkaupum, heldur þurfa þær að vera skattfrjálsar. Ný ríkisstjórn þarf að afnema virðisaukaskatt af bókum hið allra fyrsta og sýna þannig í verki að lesefni sé nauðsynjavara sem á að vera öllum aðgengileg, óháð efnahag.

Íslensk tunga á undir högg að sækja. Hér á landi er fjöldinn allur af fagfólki, þar á meðal rithöfundar, þýðendur og útgefendur, sem er reiðubúið að leggjast á árar með yfirvöldum til að bæta ástandið. Rithöfundasamband Íslands og Bandalag þýðenda og túlka lýsa sig fús til að vera væntanlegri ríkisstjórn innan handar við verkefni sem gætu skilað góðum árangri. Læsi er höfuðverkfæri mennskunnar, grunnurinn að samfélagslegum skilningi og á að vera forgangsmál hjá stjórnvöldum á öllum tímum.


höfundur

Málþing – Reykjavík Bókmenntaborg UNESCO fimm ára.

bokmenntaborgReykjavík fagnar fimm ára afmæli sem Bókmenntaborg UNESCO nú í haust. Af því tilefni efnir Bókmenntaborgin til málþings um gildi orðlistar í samfélaginu í samvinnu við Rithöfundasamband Íslands. Þingið er haldið í Tjarnarsal Ráðhúss Reykjavíkur miðvikudaginn 19. október frá kl. 13 – 16 og er það öllum opið. Ekkert þátttökugjald.

Rithöfundar, fræðimenn, útgefendur, fjölmiðlafólk og lesendur taka til máls og ræða um orðlist í víðu samhengi. Hvaða máli skiptir það okkur sem samfélag að hlúa vel að orðlist og hvernig stöndum við okkur í þessu hlutverki í dag? Hvað gerum við vel og hvað getum við gert betur? Erum við bókmenntaþjóð? Hverskonar sögueyja er Ísland? Rætt verður um tilganginn og markmiðin, gildi orðlistar í samfélaginu og framtíðarhorfur texta og tungumáls. Hlúum við að bókmenntunum eða eru þær að hverfa sem áhrifavaldur og annað að koma í staðinn? Hvernig bregðast þá bókmenntaheimurinn, samfélagið og valdhafar við? Uppskurður, krufning, umræður.

DAGSKRÁ:

13:00
Setning
Svanhildur Konráðsdóttir, sviðsstjóri Menningar- og ferðamálasviðs Reykjavíkur, setur þingið.

13:10
Brynhildur Þórarinsdóttir, dósent: Bókaormar – dýrategund í útrýmingarhættu?
Íslenskir krakkar lesa of lítið, of sjaldan og lesskilningi þeirra hrakar. Allt of stór hópur les ekki neitt utan skólans og varla skólabækurnar heldur. Kennarar, rithöfundar og ráðamenn hafa áhyggjur; hvers konar bókaþjóð er það sem ekki getur alið upp lesendur? Orðræðan er hvöss: drengirnir geta ekki einu sinni lesið sér til gagns. En hver er staðan í raun og veru – hversu hátt hlutfall barna hafnar bókum? Og hvar standa bókaormarnir þegar athyglin beinist öll að bókleysingjunum? Rætt verður um niðurstöður rannsókna á lestrarvenjum barna og leiðir til að nýta þær til gagns og gleði.

13:30
Eliza Reid, forsetafrú og stofnandi Iceland Writers Retreat Retreat: Ísland sem skapandi fyrirmynd skrifandi fólks.
Flestir Íslendingar vita hvaða þýðingu bókmenntaarfurinn hefur fyrir þjóðina. En hvernig horfir hann við gestum og aðkomumönnum? Fornsögurnar hafa löngum laðað til landsins ferðamenn sem koma hingað til á slóðir fornkappa á borð við Gretti Ásmundarson og Egil Skallagrímsson en færri þekkja til íslenskra nútímahöfunda og þess hve mikils Íslendingar meta hvaðeina sem tengist bókmenntum. Eliza fjallar um bókmenntaarf Íslendinga frá sjónarmiði aðkomumanns: Hvað felst í „bókmenntaheimi“ Íslendinga? Hvað gerir hann einstakan í samanburði við bókmenntahefðir annarra landa? Og á hvað ættum við að leggja áherslu þegar við kynnum þennan arf fyrir gestum?

13:50
Hildur Knútsdóttir , rithöfundur – Orð um raunveruleikann.
Hugleiðing um orðaforða – mikilvægi þess að geta orðað hugsanir sínar, flóknar tilfinningar og allt það sem býr í ímyndunaraflinu.

14:10
Valgerður Þóroddsdóttir, skáld og útgefandi: Enginn er eyland: öll list er samstarf (þegar vel tekst til).
Valgerður, sem er stofnandi forlagsins Partusar, flytur erindi um mikilvægi samstarfs í listum og þá sérstaklega bókmenntaheiminum þar sem samvinna, oftast bak við tjöldin, getur skipt sköpum í sköpun.

14:20
Kaffi

14:40
FRESITO
Ásta Fanney Sigurðardóttir og Kött Grá Pje skemmta gestum

14.50
Já, er það ekki! – Pallborðsumræður.
Brynhildur Þórarinsdóttir, Hallgrímur Helgason, Jórunn Sigurðardóttir og Magnús Guðmundsson tala um stöðu orðlistar í íslensku samfélagi, gildi hennar, miðlun og framtíðarhorfur.
Pallborðsstjóri er Kristín Helga Gunnarsdóttir.

15:30
Ragnhildur Hólmgeirsdóttir – Játningar lestrarfíkils
Íslendingar eru mjög á varðbergi gagnvart hvers kyns fíknum, við erum of fíkin í áfengi, hass, mat, klám, samfélagsmiðla og tölvuleiki, sumsé alls konar skemmtilega hluti. Við erum alveg jafn vel meðvituð um þetta vandamál og þá staðreynd að við lesum alls ekki nógu mikið. Hvernig lenti lesturinn í hóp með leiðinlegum hlutum á borð við megranir, sem við gerum einhvern veginn aldrei nóg af? Heimspekilegar hugleiðingar í bland við vandræðalegar játningar manneskju sem hefur stundað óheilbrigðan bókalestur í tvo áratugi.

15:40
Samantekt fundarstjóra, Svanhildar Konráðsdóttur.

16:00
Borgarstjóri, Dagur B. Eggertsson, ávarpar samkomuna.
Veitingar.


höfundur

Sjáumst ÚTI Í MÝRI!

Alþjóðlega barnabókmenntahátíðin ÚTI Í MÝRI verður haldin í áttunda sinn dagana 6. til 9. október 2016 í Norræna húsinu í Reykjavík. Fjöldi innlendra sem erlendra rithöfunda, myndhöfunda og fræðimanna tekur þátt í hátíðinni, en yfirskriftin er að þessu sinni: Sjálfsmynd – heimsmynd. Dagskrá hátíðarinnar má finna á vef hátíðarinnar: www.myrin.is.

Föstudaginn 7. október er boðað til málþings og rýnt í margvíslegar heimsmyndir og sjálfsmyndir í barnabókum. Í fyrirlestrum og pallborðsumræðum verður meðal annars fjallað um norrænan arf, goðsagnir og fantasíur, spennusögur, raunsæi og rómantík, gagnvirkar barnabókmenntir, lestur og leik. Dagskrá og skráningu má kynna sér hér. Skráningar á málþingið skulu berist á netfangið myrinskraning@gmail.com fyrir 3. október 2016, en skráningargjald er 3.500 kr. Innifalið er kaffi og léttur hádegisverður.

Upplestrar, listasmiðjur og ritsmiðjur fyrir börn á öllum aldri eru í boði fyrir einstaklinga og skólahópa sem njóta frásagna og leiðsagnar úrvals fagmanna, listamanna og rithöfunda frá fimmtudegi til sunnudags. Tekið skal fram að allar vinnustofur og viðburðir fyrir börn eru ókeypis.

Lokadagur hátíðarinnar, sunnudagurinn 9. október, er tileinkaður heiðursgesti hátíðarinnar, Guðrúnu Helgadóttur, en í fyrsta sinn hefur hátíðin sérstakan heiðursgest og dagskrá tileinkaða honum.

Á sama tíma eru í Norræna húsinu tvær áhugaverðar barnamenningarsýningar sem enginn ætti að missa af: norræna hönnunarsýningin Öld barnsins í sýningarsölum á neðri hæð og norrænar myndlýsingar á sýningunni Into the Wind! í anddyri.

Nánari upplýsingar:  https://myrin.is/

myri


höfundur

Hlín Agnarsdóttir tekur við starfi Jónasar Hallgrímssonar í ritlist

Hlínhlin-agnarsdottir Agnarsdóttir mun gegna starfi Jónasar Hallgrímssonar í ritlist við Háskóla Íslands veturinn 2016–17. Hlín kennir ritsmiðjur í leikritun í meistaranáminu í ritlist og í ritfærni í grunnnámi.

Árið 2015 stofnaði Hugvísindasvið Háskóla Íslands til starfs sem kennt er við Jónas Hallgrímsson og er starfið ætlað rithöfundum sem taka að sér að vinna með nemum í ritlist eitt eða tvö misseri í senn. Fyrstur til að gegna starfinu var Sigurður Pálsson og þar á eftir Vilborg Davíðsdóttir.

Sjá frétt á heimasíðu Háskóla Íslands.


höfundur

Skáld í skólum 2016

skald-i-skolum-2016-forsidaDagskráin fyrir Skáld í skólum 2016 er komin út! Þetta árið kynnum við nýjung sem margir hafa kallað eftir, en það eru ritsmiðjuheimsóknir þar sem vanir rithöfundar leiða nemendur inn í ævintýraheim skapandi skrifa. Skólar geta valið um það hvort höfundarnir hitta nemendur einu sinni, tvisvar eða þrisvar sinnum í ritsmiðjum og bjóðast þær nemendum á öllum skólastigum. Hinar hefðbundnari rithöfundaheimsóknir eru einnig afar metnaðarfullar og spennandi, sumar eru framsæknar en aðrar sækja í menningararfinn. Við höldum til að mynda áfram að kynna meistara bókmenntasögunnar fyrir nemendum en þetta árið er boðið upp á skemmtilega fræðslu- og tónlistarstund um Tómas Guðmundsson fyrir nemendur á miðstigi.

Bókmenntaverkefnið Skáld í skólum er tíu ára í haust, en það hóf göngu sína haustið 2006. Allt frá upphafi tóku grunnskólar landsins því fagnandi, enda um margt nýstárlegt þar sem ólíkum höfundum er teflt saman og dagskárnar sem í boði hafa verið úr ýmsum áttum. Þegar hafa yfir 50 mismunandi dagskár orðið til innan vébanda verkefnisins og það er í stöðugri þróun.

Bæklinginn má kynna sér með því að smella á myndina fyrir ofan.